Τρίτη 02/12 στις 20:00

Όψεις στα Κινηματογραφικά Ρεύματα 

Παρουσίαση : Η συνταραχτική ματιά για τη ψυχοσύνθεση κ συμπεριφοράτων νέων του Ίστβαν Γκάαλ, μέσω της ζωγραφικού επιπέδου εικονοπλασίας του Current (Sodrásban) 1964.

Ουγγαρέζικο Νέο Κύμα:
Aναδύθηκε τη δεκαετία του 1960, ως αντίδραση στο σοσιαλιστικό ρεαλιστικό στυλ που επικρατούσε στον ουγγρικό κινηματογράφο και αντανακλούσε τις κοινωνικές και πολιτικές αλλαγές της εποχής στη χώρα. Βασικά χαρακτηριστικά περιελάμβαναν την εστίαση στην καθημερινή ζωή, τα κοινωνικά ζητήματα και τον ψυχολογικό ρεαλισμό, συχνά εξερευνώντας θέματα αποξένωσης, απογοήτευσης και αναζήτησης ταυτότητας.
Έφερε μια νέα προοπτική στον κινηματογράφο με Σκηνοθέτες όπως ο István Szabó και ο Miklós Jancsó με τα καινοτόμα στυλ και τα θέματά τους που αντανακλούσαν κοινωνικά και πολιτικά υποκείμενα ρεύματα. Οι ταινίες «Father» (1966) του Szabó και «The Round-Up» (1966) του Jancsó αποτελούν ξεχωριστά παραδείγματα αυτής της περιόδου.

Βασικές πτυχές Ούγγρικου Ρεύματος :

Η κινηματογράφηση της εποχής επηρεάστηκε σε μεγάλο βαθμό από τον δυτικό μοντερνισμό, όμως όπως και στον τσεχοσλοβακικό και πολωνικό κινηματογράφο, τα νέα στοιχεία και στυλ σπάνια υπήρχαν στην καθαρή τους μορφή, αλλά αναμεμειγμένα με πολιτιστικά, ιστορικά και
πολιτικά θέματα. Για παράδειγμα, το επαναστατικό Γαλλικό Νέο Κύμα λειτούργησε ως έμπνευση για τα πρώιμα έργα του István Szabó, όπως το Álmodozások kora ή το Szerelmesfilm, τα οποία χρησιμοποιούσαν μη γραμμική αφήγηση και πειραματικές λήψεις με την κάμερα. Αλλά και στις δύο περιπτώσεις, συνδυάστηκαν με θέματα όπως η ιστορία ή η
σύγκρουση των γενεών.

Ενάντια στις τάσεις των προηγούμενων δεκαετιών, εμφανίστηκε ένας νέος τύπος χαρακτήρα σινεμά, γεμάτος αισιοδοξία και ιδέες, παλεύοντας όχι μόνο με πολιτικά εμπόδια, αλλά και με τη γραφειοκρατία και τους άκαμπτους κανόνες και θέσεις της παλιάς γενιάς (Falak,
Szemüvegesek, Megszállottak). Οι κινηματογραφιστές προσωποποιήθηκαν, με τέτοιους χαρακτήρες να αναλογίζονται συχνά την κατάστασή τους σε μακριές, ηθικολογικές σκηνές διαλόγου ή οπτικών δρώμενων.

Μετατόπιση από τον Σοσιαλιστικό Ρεαλισμό:
Το κίνημα απομακρύνθηκε από τις εξιδανικευμένες απεικονίσεις της σοσιαλιστικής κοινωνίας, εστιάζοντας αντ’ αυτού στις πραγματικότητες της καθημερινής ζωής και στους αγώνες των απλών ανθρώπων.

Κοινωνική και Πολιτική Συμμετοχή:
Οι κινηματογραφιστές εξερεύνησαν τις κοινωνικές και πολιτικές πραγματικότητες της Ουγγαρίας, συχνά χρησιμοποιώντας ειρωνεία και σάτιρα για να ασκήσουν κριτική στο σύστημα.

Ψυχολογικός Ρεαλισμός:

Το κίνημα έδωσε έμφαση στις αφηγήσεις που βασίζονται στους χαρακτήρες και εξερεύνησε τις ψυχολογικές πολυπλοκότητες των ατόμων, συχνά αντιμετωπίζοντας κοινωνικές πιέσεις.

Νέες Προσεγγίσεις στην Κινηματογράφηση:
Οι κινηματογραφιστές του Νέου Κύματος πειραματίστηκαν με το μοντάζ, την κινηματογράφηση και την αφηγηματική δομή, διευρύνοντας τα όρια της κινηματογραφικής γλώσσας.

Επιρροή του Γαλλικού Νέου Κύματος:
Το κίνημα επηρεάστηκε από το Γαλλικό Νέο Κύμα, ιδιαίτερα στην υιοθέτηση του κινηματογραφικού πειραματισμού και στην εστίασή του στην ατομική εμπειρία.

Χαραχτηριστικοί Σκηνοθέτες :

Συνοπτικά :

1) Μίκλος Γιάντσο , Miklós Jancsó
2) Ίστβαν Σζάμπο , István Szabó
3) Ζόλταν Φάμπρι , Zoltán Fábri
4) Κάρολι Μακ , Károly Makk
5) Φέρεντς Κόσα , Ferenc Kósa
6) Μάρτα Μέσζαρος , Márta Mészáros
7) Αντράς Κόβατς , András Kovács
8) Ίστβαν Γκάαλ , István Gaál
9) Μάρτον Κελέτι , Márton Keleti
10) Ζόλταν Χουσζάρικ , Zoltán Huszárik
11) Ίμρε Φεχέρ , Imre Fehér
12) Πέτερ Μπάκσο , Péter Bacsó
13) Γκάμπορ Μπόντι , Gábor Bódy

Χαραχτηριστικές ταινίες :
Συνοπτικά :

1) Father (Apa, 1966) István Szabó
2) The Round-Up (Szegénylegények, 1966) Miklós Jancsó
3) 25 Fireman’s Street (Tűzoltó utca 25, 1973) István Szabó
4) Mephisto (1981) István Szabó
5) The Age of Daydreaming (Almodozások kora, 1964) István Szabó
6) 10000 Days (Tízezer nap, 1967) Ferenc Kósa
7) The Red and the White (Csillagosok, katonák, 1967) Miklós Jancsó
8) Silence and Cry ( Csend és kiáltás, 1968) Miklós Jancsó
9) The Confrontation (Fényes szelek, 1969) Miklós Jancsó
10) Winter Wind (Sirokkó, 1969) Miklós Jancsó
11) Electra, My Love (Szerelmem, Elektra, 1974) Miklós Jancsó
12) The Red Psalm (Még kér a nép, 1972) Miklós Jancsó
13) Agnus dei (Égi bárány, 1971) Miklós Jancsó
14) Budapest Tales (Budapesti mesék, 1977) István Szabó
15) The 5th seal (Az ötödik pecsét, 1976) Zoltán Fábri
16) Merry-Go-Round (Körhinta, 1956) Zoltán Fábri
17) The Toth family (Isten hozta örnagy úr, 1969) Zoltán Fábri
18) Two Half-Times in Hell ( Két félidö a pokolban, 1961) Zoltán Fábri
19) Profesor Hannibal (Hannibál tanár úr, 1956) Zoltán Fábri
20) The Boys of Paul street (A Pál-utcai fiúk, 1968) Zoltán Fábri
21) Twenty Hours (Húsz óra, 1965) Zoltán Fábri
22) The Brute (Dúvad, 1961) Zoltán Fábri
23) Sweet Anna (Édes Anna, 1958) Zoltán Fábri
24) Utószezon (Utószezon, 1967) Zoltán Fábri
25) Ant-Hill (Hangyaboly, 1971) Zoltán Fábri
26) One Day More, One Day Less (Plusz-mínusz egy nap, 1973) Zoltán Fábri

27) 141 Minutes from the Unfinished Sentence (141 perc a befejezetlen mondatból, 1974)
Zoltán Fábri
28) Hungarians (Magyarok, 1978) Zoltán Fábri
29) Love (Szerelem, 1971) Károly Makk
30) Where Was Your Majesty Between 3 and 5 (Mit csinált Felséged 3-tól 5-ig? ,
1964)Károly Makk
31) The House Under the Rocks (Ház a sziklák alatt, 1958) Károly Makk
32) Cat’s Play (Macskajáték, 1974) Károly Makk
33) Megszállottak (Megszállottak, 1962)Károly Makk
34) Lost Paradise (Elveszett paradicsom, 1962) Károly Makk
35) Mese a 12 találatról (1958) Károly Makk
36) Füre lépni szabad (1960) Károly Makk
37) Nincs idö (Nincs idö, 1973) Ferenc Kósa
38) Snowfall (Hószakadás, 1974)Ferenc Kósa
39) The portrait of a Champion (Küldetés, 1977) Ferenc Kósa
40) A mérközés (1981) Ferenc Kósa
41) 41) Riddance (Szabad lélegzet, 1973) Márta Mészáros
42) Örökség (Örökség, 1980) Márta Mészáros
43) The Day Has Gone (Eltávozott nap, 1968) Márta Mészáros
44) Binding Sentiments (Holdudvar, 1969) Márta Mészáros
45) Adoption (Örökbefogadás, 1975) Márta Mészáros
46) 9 Monts (Kilenc hónap, 1976) Márta Mészáros
47) Just like Home (Olyan, mint otthon, 1978) Márta Mészáros
48) Cold Days (Hideg napok, 1966) András Kovács
49) The Lost Generation (Falak, 1968) András Kovács
50) Temporary Paradise (Ideiglenes paradicsom, 1981) András Kovács
51) Merénylet (1960) András Kovács
52) Pillar of Salt (Sóbálvány, 1958) András Kovács
53) Rangon alul (1960) András Kovács
54) Follow Land (A magyar ugaron, 1973)András Kovács

55) Ecstasy from Seven Till Ten (Extázis 7-töl 10-ig, 1969) András Kovács
56) Shower (Zápor, 1961) András Kovács
57) Autumn Star (Isten öszi csillaga, 1963) András Kovács
58) Current (Sodrásban, 1964) István Gaál
59) Green Years (Zöldár, 1965) István Gaál
60) The Falcons (Magasiskola, 1970) István Gaál
61) Esös vasárnap (1963) Márton Keleti
62) Swang Song (Hattyúdal, 1964)Márton Keleti
63) The Corporal and others (A tizedes meg a többiek, 1965)Márton Keleti
64) Tanulmány a nökröl (1968) Márton Keleti
65) Elsietett házasság (1968) Márton Keleti
66) Szindbád (1971) Zoltán Huszárik
67) A Sunday Romance (Bakaruhában, 1957) Imre Fehér
68) Gyalog a mennyországba (1959) Imre Fehér
69) Harlekin és szerelmese (1967) Imre Fehér
70) Nyáron egyszerü (1964) Péter Bacsó
71) Szerelmes biciklisták (1965) Péter Bacsó
72) The Witness (A tanú, 1969) Péter Bacsó
73) Breakout (Kitörés, 1971) Péter Bacsó
74) The Agony of Mr. Boroka (Forró vizet a kopaszra!, 1972) Péter Bacsó
75) A Harmadik (1971) Gábor Bódy
76) Narcissus and Psyche (Nárcisz és Psyché, 1980) Gábor Bódy

Current» (Sodrásban) 1965 Gaál :

Το σκηνοθετικό ντεμπούτο του Gaál είναι μια ουγγρική ταινία που διερευνά τις συνέπειες του πνιγμού ενός φίλου κατά τη διάρκεια μιας ημέρας νεανικής αναψυχής. Θεωρείται βασικό έργο του Ουγγρικού Νέου Κύματος, επαινεμένο για το οπτικό του στυλ και το ψυχολογικό υπόβαθρό
του. Ο Gaál και η κινηματογραφίστριά του, Sára, χρησιμοποιούν εντυπωσιακά γραφικά, αντιπαραβάλλοντας τοπία με οικεία πορτρέτα, δημιουργώντας μια οπτική γλώσσα που αντανακλά την εσωτερική αναταραχή των χαρακτήρων. Το οπτικό στυλ της ταινίας, που
περιγράφεται ως ποιητικό και φρέσκο, επαινέθηκε από τον Pier Paolo Pasolini.Αναγνωρίζεται ως μία από τις πρώτες διεθνείς επιτυχίες του Ουγγρικού Νέου Κύματος, καθιερώνοντας τον Gaál ως σημαντικό σκηνοθέτη και επηρεάζοντας μεταγενέστερα έργα.Προσκλήθηκε μάλιστα
στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Pesaro κατόπιν σύστασης του Pier Paolo Pasolini.

István Gaál :
Ήταν μια βασική φυσιογνωμία του ουγγρικού Νέου Κύματος κινηματογράφου, γνωστός για τις ποιητικές και υπαρξιακές ταινίες του όπως το Current (1964) και το The Green Years (1965). Το
έργο του σε αυτή την περίοδο επικεντρώθηκε στους νέους και τους αγώνες τους με την κοινότητα και την ταυτότητά τους, συχνά με ένα λυρικό ύφος που συνδύαζε τον νατουραλισμό με μια βαθύτερη ψυχολογική ή φιλοσοφική εξερεύνηση θεμάτων όπως η παροδικότητα της
νεότητας και το βάρος της ιστορίας. Χαρακτηρίζεται από μια έξοχη δόμηση κ συσχέτιση σεναρίου, κινηματογράφησης, μοντάζ και μουσικής, ενώ παράλληλα χρησιμοποιούσε φυσικά
σκηνικά για να εξερευνήσει τη συναισθηματική και ψυχολογική κατάσταση των χαρακτήρων του, χρήση στοιχείων ντοκιμαντέρ, το οποίο έβλεπε ως σημείο εκκίνησης και «πειραματικό σημείο αναφοράς» για τα μυθοπλαστικά του έργα. Αυτό το υπόβαθρο αναδύκνειε τη γειωμένη,
ρεαλιστική αίσθηση των χαρακτηριστικών του. H ουγγρική ύπαιθρος ως φόντο, δημιουργεί μια αίσθηση ερήμωσης και απομόνωσης που εντείνεται με τον περιορισμένο διάλογο, για να αποτυπώσει την ατμόσφαιρα και ένταση των διαδραματιζόμενων γεγονότων. Επιπλέον
αντιπαραβάλλει συμβολικές και ποιητικές εικόνες για να ανακαλέσει θέματα παροδικότητας, μνήμης και ανθρώπινης κατάστασης. Τα οπτικά του μπορούν να πλάσουν μια ονειρική ή αφηρημένη αίσθηση, παραθέτοντας αντικείμενα της καθημερινότητας από τους χώρους
δράσεις, ώστε αναπαραστήσουν τις ανθρώπινες σχέσεις και προβλήματα. Παρά το ποιητικό ύφος, οι ταινίες του διαθέτουν μια δραματική ένταση που πηγάζει από την οπτική σύνθεση και όχι από την παραδοσιακή αφηγηματική δράση. Η φωτογραφία χαραχτηρίζεται από έντονο
κοντράστ, φυσικό φως κ βάθος πεδίου, η οποί συμβάλλει αρμονικά στην πλοκή. Τέλος η σύνθεση όλων των προηγούμενων είναι καλαίσθητη κ αριστοτεχνική, δίδοντας μια εντυπωσιακή εικόνα στο θεατή.