‘Οψεις στα Κινηματογραφικά Ρεύματα

Τρίτη 24/06 στις 21:00

Παρουσίαση:
The Round-Up (1966) του Miklós Jancsó

The Round Up – Miklos Jansco
Πρόλογος για Ουγγαρέζικο Ρεύμα 

Το Ουγγαρέζικο Νέο Κύμα, που αναδύθηκε τη δεκαετία του 1960,

Αναδύθηκε ως αντίδραση στο σοσιαλιστικό ρεαλιστικό στυλ που επικρατούσε στον ουγγρικό κινηματογράφο και αντανακλούσε τις κοινωνικές και πολιτικές αλλαγές της εποχής στη χώρα. Βασικά χαρακτηριστικά περιελάμβαναν την εστίαση στην καθημερινή ζωή, τα κοινωνικά ζητήματα και τον ψυχολογικό ρεαλισμό, συχνά εξερευνώντας θέματα αποξένωσης, απογοήτευσης και αναζήτησης ταυτότητας.

Έφερε μια νέα προοπτική στον κινηματογράφο με Σκηνοθέτες όπως ο István Szabó και ο Miklós Jancsó με τα καινοτόμα στυλ και τα θέματά τους που αντανακλούσαν κοινωνικά και πολιτικά υποκείμενα ρεύματα. Οι ταινίες «Father» (1966) του Szabó και «The Round-Up» (1966) του Jancsó αποτελούν ξεχωριστά παραδείγματα αυτής της περιόδου.

Βασικές πτυχές Ούγγρικου Ρεύματος :

Η κινηματογράφηση της εποχής επηρεάστηκε σε μεγάλο βαθμό από τον δυτικό μοντερνισμό, όμως όπως και στον τσεχοσλοβακικό και πολωνικό κινηματογράφο, τα νέα στοιχεία και στυλ σπάνια υπήρχαν στην καθαρή τους μορφή, αλλά αναμεμειγμένα με πολιτιστικά, ιστορικά και πολιτικά θέματα. Για παράδειγμα, το επαναστατικό Γαλλικό Νέο Κύμα λειτούργησε ως έμπνευση για τα πρώιμα έργα του István Szabó, όπως το Álmodozások kora ή το Szerelmesfilm, τα οποία χρησιμοποιούσαν μη γραμμική αφήγηση και πειραματικές λήψεις με την κάμερα. Αλλά και στις δύο περιπτώσεις, συνδυάστηκαν με θέματα όπως η ιστορία ή η σύγκρουση των γενεών.

Ενάντια στις τάσεις των προηγούμενων δεκαετιών, εμφανίστηκε ένας νέος τύπος χαρακτήρα σινεμά, γεμάτος αισιοδοξία και ιδέες, παλεύοντας όχι μόνο με πολιτικά εμπόδια, αλλά και με τη γραφειοκρατία και τους άκαμπτους κανόνες και θέσεις της παλιάς γενιάς (Falak, Szemüvegesek, Megszállottak). Οι κινηματογραφιστές προσωποποιήθηκαν, με τέτοιους χαρακτήρες να αναλογίζονται συχνά την κατάστασή τους σε μακριές, ηθικολογικές σκηνές διαλόγου ή οπτικών δρώμενων. 

Μετατόπιση από τον Σοσιαλιστικό Ρεαλισμό:

Το κίνημα απομακρύνθηκε από τις εξιδανικευμένες απεικονίσεις της σοσιαλιστικής κοινωνίας, εστιάζοντας αντ’ αυτού στις πραγματικότητες της καθημερινής ζωής και στους αγώνες των απλών ανθρώπων.

Κοινωνική και Πολιτική Συμμετοχή:

Οι κινηματογραφιστές εξερεύνησαν τις κοινωνικές και πολιτικές πραγματικότητες της Ουγγαρίας, συχνά χρησιμοποιώντας ειρωνεία και σάτιρα για να ασκήσουν κριτική στο σύστημα.

Ψυχολογικός Ρεαλισμός:

Το κίνημα έδωσε έμφαση στις αφηγήσεις που βασίζονται στους χαρακτήρες και εξερεύνησε τις ψυχολογικές πολυπλοκότητες των ατόμων, συχνά αντιμετωπίζοντας κοινωνικές πιέσεις.

Νέες Προσεγγίσεις στην Κινηματογράφηση:

Οι κινηματογραφιστές του Νέου Κύματος πειραματίστηκαν με το μοντάζ, την κινηματογράφηση και την αφηγηματική δομή, διευρύνοντας τα όρια της κινηματογραφικής γλώσσας.

Επιρροή του Γαλλικού Νέου Κύματος:

Το κίνημα επηρεάστηκε από το Γαλλικό Νέο Κύμα, ιδιαίτερα στην υιοθέτηση του κινηματογραφικού πειραματισμού και στην εστίασή του στην ατομική εμπειρία.

Χαραχτηριστικές Σκηνοθέτες κ ταινίες : 

• Μίκλος Γιάντσο: Γνωστός για τις οπτικά εντυπωσιακές και ιστορικά πολύπλοκες ταινίες του, που συχνά εξερευνούν θέματα εξουσίας, βίας και κοινωνικού ελέγχου.
• Ίστβαν Σάμπο: Εξερεύνησε θέματα ταυτότητας, μνήμης και τον αντίκτυπο της ιστορίας στις ατομικές ζωές.
• Ζόλταν Φάμπρι: Έφτιαξε ταινίες που απεικόνιζαν κοινωνικά ζητήματα και την ανθρώπινη κατάσταση με έντονη αίσθηση ρεαλισμού.
• Κάρολι Μακ: Γνωστός για τα ψυχολογικά του δράματα και την εξερεύνηση πολύπλοκων σχέσεων.

• Apa, (1966) του István Szabó: Θεωρείται ορόσημο του Ουγγρικού Νέου Κύματος, εξερευνώντας θέματα οικογένειας και ιστορίας μέσα από ένα σουρεαλιστικό πρίσμα.
• «The Round-Up» (Szegénylegények, 1966) του Miklós Jancsó: Η ταινία του Jancsó είναι γνωστή για το μινιμαλιστικό της στυλ, τα μεγάλα πλάνα και την εξερεύνηση της εξουσίας και της καταπίεσης.
• «25 Fireman’s Street» (Tűzoltó utca 25, 1973) του István Szabó: Χαραχτηριστικό της η μείξη των ορίων μεταξύ πραγματικότητας, ονείρου και μνήμης για να απεικονίσει τον αντίκτυπο της ουγγρικής ιστορίας στις προσωπικές ζωές.
• «Mephisto» (1981) του István Szabó: Ενώ δεν αποτελεί αυστηρά μέρος του πρώιμου Νέου Κύματος, αυτή η ταινία, βασισμένη στο μυθιστόρημα του Klaus Mann, είναι ένα σημαντικό έργο που εξερευνά τη φιλοδοξία και την εξουσία.
• «The Age of Daydreaming» (Almodozások kora, 1964) του István Szabó: Θεωρείται βασικό έργο της πρώτης περιόδου του Νέου Κύματος.
• «Δέκα Χιλιάδες Μέρες» (1967): Σε σκηνοθεσία Ferenc Kósa, η ταινία απεικονίζει τη ζωή των Ούγγρων αγροτών σε διάφορες γενιές, εξετάζοντας τη σχέση τους με τη γη και τις αλλαγές που επέφερε ο εκσυγχρονισμός.
• «Ο Μάρτυρας» (1969): Μια σατιρική κωμωδία του Péter Bacsó που ασκεί έξυπνη κριτική στο κομμουνιστικό καθεστώς μέσα από την ιστορία ενός άνδρα που γίνεται μάρτυρας ενός εγκλήματος και στη συνέχεια αναγκάζεται να συμμετάσχει σε μια στημένη δίκη.
• «Lovefilm» (1970): Σε σκηνοθεσία István Gaál, η ταινία ακολουθεί την ιστορία ενός άνδρα για την παιδική του αγάπη κατά τη διάρκεια της Ουγγρικής Επανάστασης του 1956.
• «Merry-Go-Round» (1956): Ένα δράμα του Zoltán Fábri που εξερευνά την πολυπλοκότητα των οικογενειακών σχέσεων και των κοινωνικών πιέσεων.
• «Ο Δεκανέας και Άλλοι» (1965): Μια ταινία του Márton Keleti που απεικονίζει τις εμπειρίες των Ούγγρων στρατιωτών κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, αναδεικνύοντας τη βιαιότητα και τον παραλογισμό του πολέμου.
• «Είκοσι Ώρες» (1965): Σε σκηνοθεσία του Ζόλταν Φάμπρι, η ταινία αφηγείται την ιστορία ενός νεαρού άνδρα που επιστρέφει στο χωριό του μετά από 20 χρόνια και παλεύει με τις αλλαγές και τις κοινωνικές διαιρέσεις που έχουν συμβεί.
• «Η Πέμπτη Σφραγίδα» (1976): Μια ταινία του Ζόλταν Φάμπρι που εξερευνά τα ηθικά διλήμματα και την ανθρώπινη φύση απέναντι στον ολοκληρωτισμό.
• «Κρύες Μέρες» (1966): Μια ταινία του Μάρτον Κελέτι που απεικονίζει τις βάναυσες συνέπειες των πολιτικών εκκαθαρίσεων κατά τη διάρκεια της σταλινικής εποχής.